شێركۆ بێكەس كێیە؟
شێركۆ بێكەس كوڕی شاعیری ناوداری كورد فایەق بێكەسە، لە ٢ی ئایاری ساڵی ١٩٤٠ لەشاری سلێمانی لەدایكبوە‌و ٤ی ئابی ٢٠١٣ لە ستۆكهۆڵمی پایتەخی سوید بەهۆی شێرپەنجەوە كۆچی دواییكردوە.
لە ١٩٨٦ وڵاتی عیراقی بە جێهێشت. لەساڵەكانی ١٩٨٧-١٩٩٢ لە سوید ژیاوەو پاشان گەڕاوەتەوە بۆ كوردستان، شێركۆ بێكەس بە یەكێك لە شاعیرە نوێخوازەكانی هاوچەرخی كورد دادەنرێت و خاوەنی چەندین نامیلكە‌و دیوانی شیعرییەو زۆرێك لە شیعرەكانی بۆ چەندین زمانی زیندوی جیهانی وەرگێڕدراون، ساڵی ١٩٨٧ لە سوید “خەڵاتی تۆخۆڵسكی” وە‌ردە‌گرێت. خە‌ڵاتە‌كە‌ی لە‌لایە‌ن سە‌رۆك وە‌زیرانی ئەو دە‌می سوید ئیگڤار كالرسۆنە‌وە پێشكە‌ش دە‌كرێت و لەساڵی ١٩٩٢ دەبێتە وەزیری رۆشنبیری حكومەتی هەرێمی كوردستان، ئەمەش لەیەكەم كابینەی حكومەتی هەرێمی كوردستان بوو، لەساڵی ١٩٩٨ بە یارمەتی كۆمەڵێ كەس و هاوڕێكانی “دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم”ی دامەزراند؛ لەساڵی ٢٠٠٩ تەواوی بەرهەمەكانی لە هەشت هەزار پەڕە لە چاپ دا.
ژیان
شێركۆ بێكەس لە گەڕەكی گۆیژەی شاری سلێمانی لەدایكبوە، یەكەمین شیعری خۆی لە تەمەنی ١٧ ساڵیدا بڵاوكردەوە. ساڵی ١٩٦٨ یەكەمین پەرتوكی شیعری خۆی بە ناوی “تریفەی هەڵبەست” لە بەغدا لە چاپدا، لەساڵی ١٩٧٠ لەگەڵ كۆمەڵێك لە شاعیرانی بەناوبانگی ئەو سەردەمە بانگەوازێكیان بۆ گۆڕانكاری لە شیعری كوردی و بەتایبەت بە لای شیعری نوێی كوردییەوە بڵاوكردەوە.
ساڵی ١٩٨٨ لە وڵاتی سوید خەڵاتی “تۆخۆڵسكی” پێ بەخشرا و شیعرەكانی بۆ زۆر زمان وەرگێڕدران. لەساڵی ١٩٩٨وە هەتا كۆتایی ژیان، ئەندامی ئەنتەلۆجیای خوێندنی پۆلەكانی ئەمریكاو كەنادا بوو، لە هەمان ساڵدا بە یارمەتی كۆمەڵێك كەس و هاوڕێ “دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم”ی دامەزراند.
لەساڵی ٢٠٠١ ناوەندی چاپ و راگەیاندنی (خاك) خەڵاتی پیرەمێردی شاعیری پێ بەخشی لەساڵی ٢٠٠٩دا تەواوی بەرهەمەكانی لە هەشت هەزار پەڕەدا لە چاپ دا.
شیعر
شێركۆ بێكەس یەكێك بوو لە دامەزرێنەرانی سەردەمی شیعری نوێی كوردی و هونەری كوردی بە زمانی شیعری نوێ ناساند، شیعرەكانی زۆرجار باسی لە نیشتمانپەروەری و خۆشەویستی ئاو و خاك كردوە.
وەسێتنامە
من نامەوێت لە هیچ كام لە گرد و گردۆڵەكەكاندا بنێژرێم كە دیارن و ناویان ئەبرێ، یەكەم لەبەرئەوەی پڕبونەتەوەو دوەم لەبەرئەوەی من حەز بە قەرەباڵغی زۆر ناكەم، من ئەمەوێ ئەگەر سەرۆكی شارەوانی و ئەنجومەنی شارەوانی شارەكەم رێگەم پێبدا و ئەوەم پێ رەوا ببینن كە لە پاركی ئازادیداو بە تەنیشت مۆنۆمێنتەكەی شەهیدانی (١٩٦٣)ی سلێمانیەوە بمنێژن، ئەوێ خۆشترە و تەنگەنەفەس نابم، من حەز ئەكەم بە مردوییش نزیكی ئەو خەڵكە‌و ژن و پیاو‌ی شارەكەم و دەنگی مۆسیقا و گۆرانی و هەڵپەڕكێ و یانە جوانەكانی ئەو پاركە بم. با كتێبخانەكەم‌و دیوانەكانم و وێنەكانم ببرێن بۆ شوێن مەزارەكەم، با كافتریایەك و باخچەیەكی بچكۆلانە لەو شوێنەدا هەبێت بۆئەوەی شاعیران و نو‌سەران و كچ و كوڕی دڵدار ببنە میوانم، من ئەمەوێ لە ئێستاوە بەچاوی خەیاڵ تەماشای ئەو پاركە بكەم و دوای مردنی خۆم ببینم، ئەمەوێ بەدەم چریكەی دیلان و ئەڵڵا وەیسیەكەی مەردان و سرودی (خوایە وەتەن ئاواكەی)ـەوە ئاڵای كوردستانم تێوە پێچرابێ و بنێژرێم، من ئەمەوێ لە پرسەكەمدا مۆسیقا لێبدرێت، لەناو مەزارەكەمدا تابلۆی جوانی هونەرمەندانی شارەكەم هەڵبواسن، من ئەمەوێ دوای خۆم و بەناوی (بێكەس)ەوە خەڵاتێكی ساڵانە تەرخان بكرێ و بدرێت بە جوانترین دیوانە شیعری هەڵبژێردراوی ئەو ساڵەو خەرجی ئەم خەڵاتەیش لەو میراتە بدرێ كە جێیدەهێڵم.
یەكێك لە بەرهەمە شعریەكانی شێركۆ بێكەس